لوله نوری Solar Tunnel) Solar Tube )  که با نام های لوله نوری خورشیدی یا سولار تیوب یا تونل خورشیدی شناخته می‌شود، یک سیستم روشنایی طبیعی است که از نور خورشید برای روشن کردن فضاهای داخلی ساختمان‌ها و سوله ها استفاده می‌کند. این سیستم به جای استفاده از برق، نور طبیعی خورشید را از طریق کلاهک جمع کننده، جمع آوری میکند و به داخل لوله انتقال میدهد و  با استفاده از لوله‌های آلومینومی که سطح داخلی آن تا حدود 98% قابلیت بازتابی دارد، به داخل ساختمان هدایت می‌کند و در حقیقت یک سیستم پسیو یا غیر فعال نوری است.

اجزای اصلی لوله نوری:

1 – گنبد یا کلکتور یا جمع آوری کننده نور خورشید: این بخش در پشت بام یا سقف بیرونی نصب می‌شود و وظیفه جمع‌آوری نور خورشید را بر عهده دارد. گنبدها معمولاً از موادی ساخته می‌شوند که در برابر اشعه‌های مضر UV مقاوم هستند.

گنبد یا کلکتور لوله نوری

2 – لوله بازتاب دهنده: این لوله‌ها که از جنس آلومینیوم یا مواد بازتابنده دیگر ساخته می‌شوند، نور جمع‌آوری شده را از طریق سقف به داخل ساختمان هدایت می‌کنند. سطح داخلی لوله‌ها به گونه‌ای طراحی شده است که نور را با کمترین اتلاف بازتاب می‌دهد.

لوله بازتاب دهنده

3 – دیفیوزر (پخش‌کننده نور): این بخش در داخل ساختمان نصب می‌شود و نور را به طور یکنواخت در فضای داخلی پخش می‌کند. دیفیوزرها معمولاً شبیه به چراغ‌های سقفی هستند و می‌توانند در طراحی‌های مختلفی ارائه شوند.

دیفیوزر
دیفیوزر

طول مفید لوله نوری:

طول یا ارتفاع مفید لوله‌های نوری به عوامل متعددی مانند جنس مواد بازتاب داخلی، قطر لوله، تعداد خم‌ها و شرایط محیطی بستگی دارد.

مدل‌هایی با قطر حدود ۱۰ اینچ (~۲۵ سانتی‌متر) قادر به انتقال نور تا طول ۲۰ فوت (حدود ۶ متر) هستند. همچنین، مدل‌هایی با قطر ۱۴ اینچ (~۳۵ سانتی‌متر) می‌توانند نور را تا طول ۳۰ فوت (حدود ۹ متر) هدایت کنند .

بنابراین، با توجه به طراحی و کیفیت مواد استفاده‌شده، طول مفید لوله‌های نوری می‌تواند بین ۶ تا ۹ متر متغیر باشد. اما توصیه کارشناسان نوین افق این است که طول بهینه برای کارایی حداکثر، 3 الی 5 متر در نظر گرفته شود.

کاربردهای مختلف لوله نوری (Solar Tube)

لوله‌های نوری به دلیل توانایی در انتقال نور طبیعی به فضاهای داخلی بدون نیاز به برق، کاربردهای گسترده‌ای در ساختمان‌ها، صنایع، انبارها و فضاهای عمومی دارند. برخی از مهم‌ترین کاربردهای آنها عبارتند از:

1- ساختمان ها و منازل مسکونی

لوله‌های نوری، راهکاری نوین برای انتقال نور طبیعی به عمق ساختمان‌ها هستند. این فناوری با هدایت نور خورشید از طریق لوله‌هایی با پوشش بازتابنده، فضاهای داخلی ساختمان را روشن و دلنشین می‌کند. کاربردهای لوله‌های نوری بسیار گسترده است و شامل ساختمان‌های مسکونی، تجاری، مراکز خرید، رستوران‌ها و هتل‌ها می‌شود. با استفاده از لوله‌های نوری، می‌توان از مزایایی همچون کاهش مصرف انرژی، افزایش بهره‌وری کارکنان، ایجاد محیطی دلپذیرتر و افزایش ارزش ملک بهره‌مند شد. این فناوری نه تنها به کاهش هزینه‌های انرژی کمک می‌کند، بلکه به پایداری محیط زیست نیز کمک شایانی می‌کند.

کاربرد لوله نوری در ساختمان
کاربرد لوله نوری در ساختمان

2- کارخانجات، سوله های تولید و انبارها

کارخانه‌ها و سوله‌های صنعتی به دلیل ابعاد بزرگ خود معمولاً نیاز به سیستم‌های روشنایی پرمصرف دارند. استفاده از لوله‌های نوری یا سولار تیوب (Solar Tunnel) در این فضاها باعث کاهش هزینه‌های برق، افزایش روشنایی یکنواخت و بهبود شرایط کاری برای کارگران می‌شود. در پارکینگ‌های سرپوشیده و گاراژها، لوله‌های نوری به کاهش مصرف انرژی کمک میکند. همچنین در انبارها، این سیستم روشنایی بدون استفاده از انرژی الکتریکی باعث روشنایی محیط میشود.

کاربرد لوله خورشیدی در صنعت و انبار
کاربرد لوله خورشیدی در صنعت و انبار

3- مراکز درمانی

بیمارستان‌ها و مراکز درمانی از لوله‌های نوری(Solar Tube) برای ایجاد محیطی آرام و بهینه برای بیماران و کادر درمان استفاده می‌کنند. تحقیقات نشان داده است که نور طبیعی می‌تواند روند بهبودی بیماران را تسریع کرده و استرس را کاهش دهد. در مراکز مراقبت از سالمندان و آسایشگاه‌ها نیز، نور خورشید می‌تواند به بهبود روحیه ساکنان کمک کرده و فضای داخلی را روشن‌تر و دلپذیرتر کند.

کاربرد لوله نوری در مراکز درمانی

4 سالن ها و مراکز ورزشی

لوله‌های نوری(سولار تیوب) در سالن‌های ورزشی به‌عنوان یک راهکار مؤثر برای تأمین نور طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این لوله‌ها با انتقال نور خورشید به داخل سالن، روشنایی مناسبی را بدون نیاز به منابع الکتریکی اضافی فراهم می‌کنند، که منجر به کاهش مصرف انرژی و هزینه‌های برق می‌شود. علاوه بر این، نور طبیعی موجب بهبود دید و کاهش خستگی چشم ورزشکاران و تماشاگران می‌شود.

کاربرد لوله نوری در اماکن ورزشی
کاربرد لوله نوری در اماکن ورزشی

۵- کاربردهای عمومی و شهری

ایستگاه‌های مترو و قطار از سولار تیوب یا لوله نوری برای تأمین نور طبیعی در سالن‌های انتظار و فضاهای عمومی استفاده می‌کنند. این امر نه‌تنها باعث کاهش مصرف برق می‌شود، بلکه تجربه بهتری برای مسافران ایجاد می‌کند.

کاربرد لوله نوری در فضاهای شهری
کاربرد لوله نوری در فضاهای شهری

مزایای استفاده از لوله‌های نوری

کاهش مصرف انرژی:  استفاده از نور خورشید به‌عنوان منبع اصلی روشنایی باعث کاهش هزینه‌های برق می‌شود.
افزایش بهره‌وری ساکنین:  نور طبیعی می‌تواند باعث کاهش خستگی چشم، بهبود خلق‌وخو و افزایش تمرکز در محیط‌های کاری شود.
دوام و نگهداری کم‌هزینه:  لوله‌های نوری بدون نیاز به تجهیزات الکتریکی، طول عمر بالایی دارند و هزینه نگهداری آن‌ها ناچیز است.
کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای: کاهش مصرف برق منجر به کاهش تولید CO₂ و کمک به حفاظت از محیط زیست می‌شود.
افزایش ارزش ساختمان‌ها: استفاده از فناوری‌های پایدار مانند لوله‌های نوری، ارزش ساختمان‌های تجاری و صنعتی را افزایش می‌دهد.

معایب لوله نوری

لوله های نوری برای ساختمان های با ارتفاع زیاد جوابگو نخواهد بود و طول مفید این سیستم ها تا حدود 10 متر لوله نوری برآورد میشود. همچنین سیستم های لوله نوری یک سیستم غیرفعال است و در هنگام صبح و عصر به دلیل زاویه قرارگیری خورشید نور کمتری دریافت میکند. البته این مشکل در سیستم های هوشمند رهگیری و انتقال نور خورشید مانند سیستم نورگیر هوشمند خورشیدی روشنا برطرف شده است.

خرید لوله نوری

نورگیر هوشمند روشنا به عنوان تنها تولید کننده و فروشنده لوله نوری در ایران شناخته می شود. قیمت این محصول به ابعاد لوله، مساحت محل مورد نظر و محل پروژه بستگی دارد. همچنین تعداد لوله خورشیدی درخواستی شما نیز در قیمت نهایی موثر خواهد بود. برای خرید و مشاوره درباره سیستم های لوله خورشیدی با کارشناسان ما تماس بگیرید.

جدول مشخصات روشنایی لوله نوری

جایگزین لوله نوری در ساختمانهای مسکونی آپارتمانی:

در ساختمان های مسکونی با ارتفاع زیاد معمولا در طبقات پایین با مشکل کمبود نور مواجه هستیم. در این ساختمان ها امکان استفاده از لوله های خورشیدی وجود ندارد. چون با افزایش ارتفاع نور بازتابی از این سیستم کاهش یافته و کارایی خود را از دست می دهد. نورگیر روشنا محصول دیگری دارد که در اینگونه ساختمان ها قابل استفاده است. در صورتی که ساختمان شما ارتفاع زیادی دارد و نورگیر (پاسیو) در ساختمان خود دارید، میتوانید از محصول نورگیر هوشمند خورشیدی روشنا برای انتقال نور خورشید به طبقات پایین خود استفاده کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد محصول نورگیر هوشمند خورشیدی روشنا به این مقاله مراجعه کنید.

نتیجه‌گیری

لوله‌های نوری یا سولار تیوب  و یا کانال خورشیدی (Solar Tubes) یک راهکار کارآمد و پایدار برای تأمین نور طبیعی در انواع فضاها هستند. این سیستم‌ها علاوه بر کاهش مصرف انرژی، کیفیت نورپردازی داخلی را بهبود می‌بخشند و تجربه‌ای مطلوب برای کاربران ایجاد می‌کنند. با توجه به مزایای گسترده آنها، استفاده از لوله‌های نوری در ساختمان‌ها، سوله ها، صنایع و فضاهای شهری روزبه‌روز در حال گسترش است.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *